Yên Thành là một xã vùng III của huyện Quang Bình, nằm cách trung tâm huyện 04 km về phía tây, từ khi triển khai rà soát quy hoạch xây dựng Chương trình xây dựng NTM vào năm năm 2012, xã chỉ đạt 3 tiêu chí, thu nhập của người dân còn thấp, đạt dưới 20 triệu đồng/người/năm, cơ sở hạ tầng còn thiếu và yếu, y tế giáo dục chưa được quan tâm đầu tư đúng mức, hưởng thụ văn hóa tinh thần của người dân ở mức thấp, Yên Thành gặp không ít khó khăn, thách thức. Phát triển kinh tế của xã đều nhìn vào hoạt động nông nghiệp nhưng lại khá manh mún và nhỏ lẻ, không có điểm nhấn. Ngoài tư tưởng trông chờ ỷ lại ở một bộ phận không nhỏ người dân và cán bộ, thì việc huy động sức dân cũng trở thành thách thức. Được huyện Quang Bình chọn là 1 trong 2 xã phấn đấu hoàn thành chương trình NTM trong đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025 làm điểm nhấn trong quá trình hoàn thiện mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ IV đã đề ra là “Xây dựng huyện Quang Bình trở thành huyện NTM của tỉnh Hà Giang”, đây là niềm vinh dự tự hào của xã Yên Thành, đồng thời là thách thức đầy khó khăn của địa phương. Tính đến hết năm 2020 theo đánh giá của BCĐ NTM xã Yên Thành đạt được 10/19 tiêu chí, tổng nhu cầu nguồn lực để triển khai thực hiện các tiêu chí là trên 57 tỷ đồng, đây là bài toán nan giải của địa phương và của BCĐ NTM huyện Quang Bình. Cùng với đó, năm 2021 khi bắt tay thực hiện xây dựng NTM, đây lại là năm có dịch bệnh dịch Covid-19 và dịch bệnh trên cả vật nuôi bùng phát mạnh, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình triển khai… khó khăn trồng chất khó khăn cho công tác xây dựng NTM trên địa bàn xã.
Song nhờ sự quyết tâm chính trị cao của huyện Quang Bình, Đảng bộ và nhân dân xã Yên Thành, đã ban hành lộ trình xây dựng NTM, kèm giải pháp từng bước tháo gỡ khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện, song song với đó là sự quan tâm của các Sở, ban, ngành trong quá trình thực hiện; cùng nhiều Nghị quyết, Đề án của tỉnh, huyện, xã về xây dựng NTM được ban hành và làm cơ sở triển khai thực hiện. Đặc biệt là sự ủng hộ tích cực của người dân trong xây dựng NTM, Yên Thành đã xây dựng được nhiều mô hình và cách làm sáng tạo, phù hợp điều kiện thực tế của địa phương. Xác định nâng cao nhận thức về xây dựng NTM để nhân dân đồng thuận, xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền với nhiều hình thức. Ngoài các hội nghị, xã còn kết hợp vận động trực tiếp, lồng ghép qua các hoạt động sinh hoạt tập thể, họp tại khu dân cư, hệ thống loa truyền thanh không dây, băng rôn, khẩu hiệu... Từ đó, từng người dân, các cộng đồng dân cư dần hiểu được ý nghĩa của chương trình xây dựng NTM là “Lấy sức dân để lo cho dân, người dân là chủ thể trong các hoạt động, cũng là người hưởng thụ thành quả”. Nhiều người dân dần thay đổi nếp nghĩ, khơi dậy được tinh thần chủ động, góp phần đưa Chương trình xây dựng NTM thành phong trào rộng khắp. Xong xong với đó xã tiếp tục phối hợp với các cơ quan chuyên môn của huyện rà soát điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phù hợp với quy hoạch chung của huyện và điều kiện đặc thù của địa phương. Đến tháng 11/2021, xã Yên Thành đã đạt 19/19 tiêu chí, hoàn thành chương trình NTM theo đúng lộ trình đã đề ra. Các tiêu chí còn thiếu từ cuối năm 2020 đến nay đã cơ bản đạt như: Tiêu Giao thông: Đường trục xã đã được bê tông hóa 15,493/15,493 km, đạt 100%; đường trục thôn, liên thôn đã được cứng hóa 14,672/26,113 km, đạt 56,2%; đường ngõ xóm đã được cứng hóa 12,2/18,713 km, đạt 60%; đường nội đồng đã được cứng hóa 4,492 km, đạt 78,7%. Toàn xã có 8/8 thôn đều có nhà văn hóa thôn đạt tiêu chí NTM; 8/8 thôn đã có điện lưới Quốc gia đạt theo quy định. Trường Mầm non, Tiểu học và Trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia mức độ I, Chợ trung tâm xã được đầu tư theo tiêu chuẩn; Y tế đã đạt chuẩn y tế theo bộ tiêu chí nông thôn mới; số hộ nghèo từ 189 hộ của năm 2020 giảm xuống còn 65 hộ năm 2021, chiếm 8,98 %. Trong 10 năm thực hiện xây dựng NTM, tổng kinh phí đã thực hiện từ năm 2012 - 2021: Trên 75 tỷ đồng (Riêng năm 2021 huy động nguồn lực trên 45,1 tỷ đồng), trong đó nhân dân đóng góp trên 72.000 ngày công lao động, hiến trên 45.000 m2 đất phục vụ xây dựng các công trình phúc lợi, đóng góp quy tiền đạt trên 21 tỷ đồng.
Lấy nông nghiệp làm nền tảng phát triển kinh tế, địa phương đã từng bước bố trí lại sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đẩy mạnh thâm canh tăng năng suất và sản xuất các sản phẩm hàng hóa mang tính tập trung. Nông nghiệp đã có sự tăng trưởng nhanh, xuất hiện các mô hình sản xuất giỏi, sản lượng các sản phẩm nông nghiệp liên tục tăng cao. Trên địa bàn xã có 02 HTX đã chuyển đổi theo Luật Hợp tác xã, có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm nông sản chủ lực đảm bảo bền vững, như: Mô hình gà xương đen, lợn đen, mô hình nuôi dê, lợn, gà, mô hình trồng cây keo, cây quế... Trong năm 2021, tỉnh đã đầu tư kinh phí cho xã với tổng số tiền 1.450 triệu đồng, trên cơ sở số vốn được giao UBND xã tiến hành hỗ trợ cho 69 hộ nghèo trên địa bàn xã nuôi gà Ri Lai và Lợn đen, kết quả đến nay các mô hình được hỗ trợ đầu phát triển tốt và nhân rộng mô hình trong thời gian tới. Vụ Đông cũng dần trở thành vụ sản xuất chính trong năm, nhiều diện tích ngô Đông, hoa mầu luôn được nhân dân duy trì. Song song với đó, thực hiện chương trình cải tạo vườn tạp được triển khai đồng bộ, những mảnh vườn hoang hóa, hay chưa được nhân dân khai thác, nay được quy hoạch bài bản, tận dụng tối đa, từng bước đem lại lợi nhuận cho các hộ dân. Các hoạt động kinh tế và mô hình sản xuất đã giúp đời sống kinh tế của người dân địa phương liên tục tăng. Thu nhập bình quân đầu người ở xã năm 2021 đạt 36,21 triệu đồng/người/năm, từ đó nhân dân ngày một tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương.
Cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ với phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm, nhà nước hỗ trợ nhân dân đóng góp tổ chức thực hiện. Đến nay hạ tầng kinh tế được quy hoạch đồng bộ, hệ thống đường giao thông được đầu tư nâng cấp, mở rộng đến các xóm bản tạo thuận lợi cho giao lưu kinh tế văn hóa xã hội. Trong 10 năm đã mở mới trên 8,5 km đường giao thông nông thôn, cứng hóa trên 40km đường bê tông, đảm bảo hệ thống giao thông được thông suốt thuận lợi cho giao lưu kinh tế, văn hóa, xã hội.
Đối với tiêu chí số 2 về giao thông được xác định đây là tiêu chí khó về cả nhân lực và vật lực, BCĐ huyện Quang Bình đã chỉ đạo các thành viên nâng cao vai trò trách nhiệm, bám sát cơ sở, chỉ đạo hiện cụ thể, quyết liệt đi đôi với hướng dẫn kiểm tra, đề xuất giải pháp tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc ở cơ sở; ngoài ra BCĐ NTM huyện đã ban hành Kế hoạch số 02 huy động toàn bộ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, chiến sĩ, lực lượng vũ trang trên địa bàn huyện dành Ngày thứ bảy, chủ nhật lao động giúp xã Yên Thành đổ đường bê tông thực hiện hoàn thành tiêu chí số 2 giao thông, trên cơ sở khối lượng công việc được giao khoán. Các nhóm của các khối, UBND các xã, thị trấn phối hợp với xã Yên Thành nhận tuyến và tổ chức phân công các đơn vị triển khai thực hiện. Kết quả, chỉ tính riêng trong năm 2021, đã thực hiện được trên 22km đường bê tông các loại, với kinh phí thực hiện trên 17 tỷ đồng, trong đó: Vốn ngân sách tỉnh là trên 7 tỷ đồng, vốn ngân sách huyện là 1.700 triệu đồng, nhân dân đóng góp là 8.536 triệu đồng.
Ngoài ra, xã có Chợ trung tâm được tỉnh, huyện hỗ trợ cải tạo xây mới năm 2021, với khuôn viên chợ rộng 2.427 m2, có nhà chợ xây dựng công trình cấp IV đảm bảo quy hoạch. Cùng với đó ngành điện đã đầu tư xây dựng trên 12 km đường điện 35KV và 04 KV giúp các hộ được sử dụng điện lưới trực tiếp không qua công tơ tổng; về kênh mương đầu tư xây dựng mới, nâng cấp 19,5 km đảm bảo nước sản xuất và sinh hoạt cho nhân dân. Lĩnh vực văn hóa xã hội được quan tâm đầu tư đúng mức, công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân từng bước được nâng cao, xã đã đạt các tiêu chí và được công nhận đạt chuẩn quốc gia về y tế; hạ tầng hệ thống giáo dục ngày càng được hoàn thiện đáp ứng yêu cầu và thực hiện hoàn thành tiêu chí xây dựng NTM với cả ba bậc học đạt chuẩn quốc gia mức độ I. 100% thôn bản có nhà văn hóa thôn, khu vui chơi giải trí, cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của công đồng dân cư. Công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm, giảm nghèo bền vững được quan tâm đáp ứng yêu cầu thời kỳ CNH -HĐH nông nghiệp nông thôn. Trong 10 năm thực hiện đã đào tạo trên 1.176 lao động nông thôn, giải quyết việc làm thường xuyên cho trên 91,9% lao động. Hàng năm Đảng ủy, chính quyền xã đã xây dựng kế hoạch hỗ trợ thoát nghèo cho các hộ nghèo, chính vì vậy số hộ nghèo giảm thường xuyên qua các năm, năm 2021 còn 65 hộ chiếm 8,98%. Phát huy tinh thần tương thân, tương ái, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau. Các cấp các ngành từ Trung ương đến địa phương đã có nhiều phong trào, cuộc vận động chung tay xóa nhà dột nát, kết quả đã vận động được nhiều nguồn vốn khác nhau để tập trung hỗ trợ cho các hộ nghèo, gia đình chính sách trên địa bàn xã. Lĩnh vực an ninh, trật tự xã hội được giữ vững, trên địa bàn xã không có di dịch cư tự do, không có các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước và không có hiện tượng khiếu kiện động người. Hệ thống chính trị xã hội được giữ vững, Đảng bộ xã đạt trong sạch vững mạnh, các tổ chức chính trị đạt tiến tiến trở lên.
Đến nay, xã đã đạt 19/19 tiêu chí, kết quả thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM cơ bản đã làm chuyển đổi về tư tưởng, nhận thức của người dân trong đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, giải quyết việc làm, giảm nghèo, bộ mặt nông thôn từng ngày được đổi thay, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân từng bước được cải thiện. Chặng đường phía trước khi đạt chuẩn NTM còn lắm gian nan, thử thách, song xã cũng xác định đạt chuẩn không có nghĩa là đã kết thúc thực hiện chương trình xây dựng NTM mà cần phải thường xuyên quan tâm chỉ đạo để duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí. Đặc biệt quan tâm đối với những tiêu chí có khả năng biến động như: Môi trường, tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập bình quân đầu người, tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên… Tập trung chỉ đạo nhân rộng các mô hình kinh tế có hiệu quả; quan tâm công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm, xuất khẩu lao động tại các khu công nghiệp trong và ngoài tỉnh. tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về bảo vệ môi trường, xử lý chất thải, nước thải sinh hoạt, vệ sinh môi trường. Vận động nhân dân tu sửa, mở rộng một số tuyến đường ngõ xóm, bảo vệ và đổ bê tông các tuyến đường chưa được cứng hóa… Qua đó từng bước nâng cao chất lượng các tiêu chí, phấn đấu xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu trong những năm tiếp theo.
